Musée virtuel du protestantisme (Polski)

The First Refuge

pierwsza fala odlotów, zwana pierwszym schronieniem, miała miejsce już w XVI wieku., Po pierwszych prześladowaniach w 1560 roku, a zwłaszcza po masakrze w dniu św. Bartłomieja, uciekinierzy opuścili królestwo do Genewy, Anglii lub Zjednoczonych Prowincji. W tym ostatnim spotkali innych uchodźców, francuskojęzycznych flamandzkich, którzy założyli pierwsze kościoły walońskie. Osiedliła się tam Francuska diaspora.

Kalwin zachęcał do odejścia ze względu na cnotę religijną . Theodore de Bèze nawiązał do ” L 'universelle proximité du ciel nul n 'ayant de cité permanente” (uniwersalna bliskość niebios, ponieważ nikt nie ma stałego miasta).,

Wielkie schronienie

Po edykcie w Nantes Liczba wyjazdów znacznie zmalała, a część emigrantów wróciła nawet do Francji., Jednak każdy kryzys (+zdobycie La Rochelle, ataki Dragonów w Poitou w 1861 roku) doprowadził do nowych wyjazdów, mimo że edykt Królewski (w 1669, odnowiony w 1682, rozszerzony na „nowych nawróconych” w 1686 roku) zakazywał im „osiedlania się w obcych krajach”. Liczba wygnańców osiągnęła swój szczyt wraz z cofnięciem edyktu z Nantes w 1685 roku, zmniejszyła się podczas wojny Ligi Augsburskiej (1688-1697) i ponownie wzrosła po klęsce w wojnie Camisard (1702-1704). Niektórzy odeszli nawet po śmierci Ludwika XIV w 1715, ponieważ regencja nie zmieniła ustawodawstwa i nie zaprzestała represji., Do pierwszych trzech krajów pierwszego schronienia dołączyły Niemcy, zwłaszcza Elektorat Brandenburgii (Prusy miały być) i Hesja-Kassel, które przyciągały napływ uchodźców przemieszczających się przez Holandię, ale przede wszystkim przez Szwajcarię i Genewę. Wspomina się o wyjazdach do krajów skandynawskich, a nawet do Rosji. Często pojawiały się historie związane z Przylądkiem Dobrej Nadziei i koloniami angielskimi New World.

druga fala została nazwana wielkim schronieniem: od 1680 do 1715 roku 180 000 Francuzów opuściło swój kraj, co było największym ruchem migracyjnym we współczesnej historii Francji.,

kanały wyjściowe

ponad 100 000 osób przekroczyło granice w latach 1685-1987.,

a wkrótce po tym, jak Ludwik XIV zakazał reformowanym emigracji w 1669 roku, i ponownie po cofnięciu edyktu, schwytanych mężczyzn wysyłano do galer, a kobiety do więzienia. Kanały wyjściowe były bacznie obserwowane.

morze było łatwo przepłynąć z portów Bordeaux, La Rochelle, Dieppe i Rouen, gdzie przypływały łodzie wiosłowe i zabierały uciekinierów na zakotwiczone na morzu statki angielskie, Holenderskie lub Duńskie., Statki wyruszyły z kilkoma oficjalnymi pasażerami, takimi jak pastorzy, ale głównie z tajnymi podróżnikami, w strasznych warunkach w ładowni po tym, jak sowicie zapłacili przemytnikom. Próby często zawodziły z powodu donosicieli.

Normandia, przez Dieppe i Rouen, miała największą liczbę emigrantów z angielskimi portami i Wyspami Normandzkimi.

z południa ludzie czasami wyjeżdżali do Bordeaux, a potem do Anglii lub do Nowego Świata. Jednak większość z nich wyruszyła do Marsylii lub Nicei do Genui, a następnie udała się na ląd do Turynu i wreszcie do Genewy.,

hugenoci z regionów Dauphiné, Vivarais, Cennes, Langwedocji, Prowansji, a także z francuskich miast w Piemoncie w większości udali się drogą lądową. Udali się do francuskojęzycznych Kantonów Szwajcarskich, Republiki Genewy, Księstwa Neuchâtel. Protestanci z Burgundii, Szampanii, Lotaryngii udali się do krajów nadreńskich. Podróżni napotykali naturalne przeszkody, głównie rzekę Rodan z nielicznymi mostami. Region Jura w drodze do Lozanny był trudny do przekroczenia, ponieważ Montbéliard był Francuzem, a w wąwozach Doubs było niewiele mostów., Inwigilacja była intensywna, ale” za pieniądze można przekroczyć Rhone gdziekolwiek ” zeznał łodzianin.

w Lyonie, ważnym punkcie przeprawowym, łatwo było wtopić się w duże miasto, zwerbować mniej lub bardziej niezawodnego przemytnika i czekać na okazję. Niektórzy zagraniczni kupcy przyjeżdżali nawet na targi, aby zająć się zbiegami i zabrać ich do Lyonu. Chodzili nocą, ukrywali się za dnia i byli przebrani za żebraków, handlarzy lub sprzedawców różańców. Udawali, że są chorzy, niemy lub szaleni. Śmierć z wycieńczenia, głodu lub zimna nie była rzadkością., Był to interes ryzykowny, częste aresztowania i wysyłanie emigrantów na galery, a przemytników można było powiesić. Ręcznie pisane podręczniki podawały trasy i miejsca przepraw, czasem nazwiska osób, których można było prosić o pomoc.

północna granica miała wiele ukrytych pułapek ze względu na złożoną i zmieniającą się geografię miejsc zajmowanych przez garnizony francuskie lub Holenderskie. Ci, którzy zostali złapani, musieli się wycofać. Podróżując samodzielnie lub w małych grupach z krewnymi, przyjaciółmi lub sąsiadami, mężczyźni często idą do przodu, aby się przygotować, kobiety i dzieci przychodzą później.,

uchodźcy, zwłaszcza ci z „drugiego pokolenia”, często znajdowali kuzyna lub sąsiada w europejskich miastach. Po przybyciu do obcego kraju hugenoci musieli udać się do kościoła i uczestniczyć w głoszeniu słowa. Większość z nich, zmuszona do wycofania się we Francji, musiała zostać ” pojednana „pod koniec publicznej ceremonii i” uznać ” swoje wykroczenie.

gościnność w krajach schronienia

wspólna religia oznaczała gościnność. Wszędzie były wielkie wysiłki, aby pomóc i wylania współczucia.,

szczególnie w Szwajcarii utworzono różne struktury administracyjne, aby zaspokoić bezpośrednie potrzeby uchodźców, których stan materialny był często Bliski nędzy – zakwaterowanie, transport, bezpośrednia pomoc finansowa. Aby zebrać pieniądze, parafie organizowały loterie i dni modlitwy. Ale ciężar ten był czasami uważany za zbyt ciężki, a uchodźcy byli następnie proszeni lub zmuszani do znalezienia schronienia gdzie indziej: na przykład Szwajcaria i Holandia były miejscami tranzytowymi i zachęcały uchodźców do wyjazdu do krajów germańskich, gdzie byli lepiej przyjmowani.,

pojawiły się jednak napięcia społeczne i wbrew protestanckiej historii Miłosierdzia schronienie nie zawsze było pozytywne. Gdy pierwsze emocje opadły, ciężar emigracji stawał się coraz cięższy. Opinia publiczna nie zawsze była zrozumiała: strach przed konkurencją dla kupców i rzemieślników, zazdrość o zwolnienia podatkowe dla uchodźców lub nawet opozycję kulturową, Północni protestanci nie zawsze doceniali wylewnych Południowców.,

liczba uchodźców i gościnnych krajów

trudno ocenić liczbę uchodźców pod koniec XVII wieku. Według niektórych szacunków do 2 mln. Voltaire liczył 800 tys., Hugenoci mieli tendencję do przeceniania, a katolicy zmniejszyli ją o około 50 tysięcy, aby zmniejszyć znaczenie drenażu wydajności kraju. Liczba od 160 000 do 200 000 jest obecnie akceptowana i stanowi 25% z szacowanej populacji protestanckiej 800 000. Zapamiętano szczególny status pastorów. Musieli wybierać między nawróceniem a wygnaniem, które było zakazane dla ich wyznawców: 80% pastorów poszło na wygnanie.,

w zależności od kraju przyjmującego, możliwe są następujące liczby:

• Szwajcaria i Genewa: 60 000 reformowanych, zwłaszcza z południa, przeszło przez Szwajcarię, gdzie otrzymali hojną pomoc. Głównym miejscem przeprawy była Genewa, gdzie podobno osiedliło się zaledwie 20 tys.

• Zjednoczone prowincje: pierwszy kraj schronienia ze względu na łatwy dostęp, świecką tradycję wolności i gościnność w kościołach walońskich. 70 000 zostało odebranych, ale trudno określić, ilu osiedliło się, ponieważ Amsterdam i Frankfurt były ośrodkami schronienia.,

• Anglia: odebrano od 40 000 do 50 000 hugenotów, pochodzących z prowincji nadmorskich. Kościoły założone w czasie pierwszego schronienia w XVI wieku, prześladowane pod rządami Marii Tudor, odzyskały swoje prawa pod rządami Elżbiety.,

• Niemcy: około 40 000 hugenotów definitywnie osiedliło się tam, głównie w księstwach kalwińskich: 20 000 w Brandenburgii, gdzie Wielki Elektor wydał edykt Poczdamski w 1685 r., co czyni go szczególnie atrakcyjnym; w Hesji-Kassel, gdzie Landgraf wydał edykt o gościnności i przywilejach w kwietniu 1685 r.; w Palatynacie i powiecie Lippe. Później, pod naciskiem uchodźców, niektóre państwa i miasta luterańskie zgodziły się na ich przyjęcie: Bayreuth, Hesja, Darmstadt, Stuttgart, Norymberga.,

inni hugenoci, niewielka mniejszość osiadła dalej w protestanckich Stanach Północnej Europy, a za oceanem w Afryce Południowej lub w brytyjskich koloniach w Ameryce Północnej.

zwroty były bardzo nieliczne, ponieważ Ludwik XIV był ostrożny wobec nowo nawróconych, którzy mogą spowodować kłopoty we Francji w czasie wojny. Skonfiskowane dobra zostały dodane do domeny, a ich dochody przeznaczone na rozwój katolicyzmu, tj. szkoły, kościoły, szpitale., Ale wyniki były rozczarowujące, ponieważ nieruchomości zostały albo sprzedane przed opuszczeniem ludzi, albo były fikcyjną sprzedażą krewnym lub zaufanym przyjaciołom, którzy mieli przekazać dochody imigrantom. Procesy sądowe były niezliczone, zarządzanie zagadką administracyjną, a Ogólne zyski z wywłaszczania były nieznaczne.

konsekwencje dla krajów przyjmujących

schronienie było doniosłym wydarzeniem w historii Europy, które zmieniło Europę pod koniec XVII wieku i przez cały XVIII wiek.,

odegrała kluczową rolę w „Europejskim kryzysie sumienia” w latach poprzedzających oświecenie. Z religijnego punktu widzenia schronienie pomogło zrównoważyć luteranizm i kalwinizm.

korzyści płynące z schronienia dla gospodarek krajów przyjmujących są stałym elementem historiografii protestanckiej. Rozwój demograficzny przyczynił się do zrekompensowania strat poniesionych w wojnie trzydziestoletniej (1618-1648). Słabiej rozwinięte państwa Niemiec zyskały dzięki napływowi kapitału I know-how od osób pochodzących ze znacznie bardziej rozwiniętych krajów.,

przybycie wykwalifikowanych rzemieślników zwiększyło aktywność w wielu sektorach, takich jak tekstylia lub Zegarmistrzostwo w Szwajcarii. Wymiana handlowa rosła, o czym świadczy zamożność amsterdamskiej Klasy średniej. Jednak ciężar imigracji i zarządzania uchodźcami stał się coraz cięższy. Rywalizacja z nowymi rzemieślnikami została uznana za niebezpieczną, a opinia publiczna nie akceptowała możliwości, jakie przysługiwały uchodźcom. Trudno jest oszacować wkład gospodarczy.

z drugiej strony wkład kulturowy był niekwestionowany., Francuscy hugenoci brali czynny udział w pojednaniu kraju przyjmującego z ich ojczyzną. Elita intelektualna, która wybrała wygnanie, starała się utrzymać kontakt z ich oryginalną kulturą. Dzięki pomocy diaspory powstały kanały wymiany i wpływów. W Holandii, a także w Szwajcarii i Anglii prężnie rozwijało się wydawnictwo promujące i rozpowszechniające język francuski jako język kultury. Hugenoci przyczynili się do przekształcenia języka francuskiego w najczęściej używany język w Europie wśród intelektualistów. Czasopisma, gazetki polityczne i literackie pisane były w języku francuskim., Wielu Księgarzy było uchodźcami, byłymi osobami pracującymi na własny rachunek lub nauczycielami. Wszystkie te elementy stworzyły swego rodzaju uczony kosmopolityzm, „Republikę liter”. Hugenoci brali udział w opozycji do Ludwika XIV i zasady absolutyzmu.

takie interakcje były zwykle zabronione. Książki i gazetki były rozprowadzane potajemnie, zakładano sieci przemytnicze umożliwiające dostarczanie zakazanych książek protestantom jeszcze we Francji: krytyczne wydania Starego i Nowego Testamentu, Katechizm, kazania, studia historyczne., Książki te, przeznaczone głównie dla protestantów na południu Francji, drukowane były w Szwajcarii, Genewie i Lozannie.

ogólnie można powiedzieć, że schronienie podkreślało opozycję między katolicką Europą Południową a protestancką Europą Północną.

asymilacja

przez długi czas wielu uchodźców z 1685 miało nadzieję, że Ludwik XIV przywróci edykt z Nantes., Pokój w Ryswick, który zakończył wojnę Ligi Augsburskiej (1688-1699), był pierwszym rozczarowaniem; negocjacje były w toku, ale Ludwik XIV stanowczo odmówił zwykłej idei powrotu, chyba że ludzie się nawrócili, co rzadko się zdarzało. „Mocarstwa protestanckie miały raczej negocjować przywileje terytorialne niż bronić swoich współwyznawców.”

wygnanie było na dobre. Najsłabsi i najbiedniejsi zostali wykorzenieni, zepchnięci na margines i chodzili od kościoła do Kościoła aż do śmierci. Inni uchodźcy byli stopniowo asymilowani, żonaci tubylcy., Język francuski był pobożnie utrzymywany w rodzinach, ale ewoluował i odbiegał od klasycznego wzoru, Voltaire nazwał go „stylem uchodźczym”; był albo anglicyzowany, albo germanizowany. Pozostaje w użyciu w niektórych parafiach, a Towarzystwa historyczne hugenotów promują „powrót do korzeni”.

w czasie Rewolucji uchodźcy Hugenoccy otrzymali możliwość powrotu do Francji na mocy edyktu Królewskiego z 15 grudnia 1790 roku, aby ponownie stać się obywatelami francuskimi i odzyskać swój majątek., Bardzo ograniczona liczba skorzystała z tego edyktu, najbardziej znanym z nich był Benjamin Constant. Ustawa obowiązywała do końca II Wojny Światowej.

zawarcie

odwołanie (edyktu z Nantes) oznaczało zdecydowany przełom w historii Europy. Gdy król słońca był u szczytu swojej potęgi politycznej, Francja straciła znaczną część władzy za jej wpływami gospodarczymi i kulturowymi, które Michelet nazwał „francuską elitą”., Wszyscy uchodźcy Dali nowy impuls każdej dziedzinie życia w krajach, które je przyjęły, zaznaczając kolektyw