Pliniusz Starszy

Historia naturalna, podzielona na 37 libri, czyli „książek”, została ukończona, z wyjątkiem wykończeń, w 77 r.n. e. W przedmowie, poświęconej Tytusowi (który został cesarzem na krótko przed śmiercią Pliniusza), Pliniusz uzasadnił ten tytuł i wyjaśnił swój cel na gruncie utylitaryzmu jako badanie „natury rzeczy, czyli życia” („Przedmowa”, 13). Do tej pory nikt nie próbował zebrać starszego, rozproszonego materiału, który należał do „encykliki” (enkyklios paideia, pochodzenie słowa encyklopedia)., Gardząc wysokim stylem literackim i mitologią polityczną, Pliniusz przyjął prosty styl – ale taki o niezwykle bogatym słownictwie-najlepiej odpowiadający jego celom. Nowością w Historii Naturalnej jest dbałość Pliniusza o nazewnictwo jego źródeł, z których wymienia się ponad 100. Księga I jest w rzeczywistości podsumowaniem pozostałych 36 książek, wymieniając autorów, a czasem tytuły książek (z których wiele jest obecnie zaginionych), z których Pliniusz zaczerpnął swój materiał.

Historia naturalna zaczyna się od Księgi II, poświęconej kosmologii i astronomii., Tu, jak i w innych miejscach, Pliniusz zademonstrował zakres swojego czytania, zwłaszcza tekstów greckich. Z tego samego powodu był jednak czasami niedbały w tłumaczeniu szczegółów, w wyniku czego wypaczał znaczenie wielu technicznych i matematycznych fragmentów. W księgach III – VI, dotyczących geografii fizycznej i historycznej świata starożytnego, poświęcił wiele uwagi dużym miastom, z których część już nie istnieje.

Książki VII-XI traktują zoologię, zaczynając od ludzi (VII), następnie ssaków i gadów (VIII), ryb i innych zwierząt morskich (IX), ptaków (X) i owadów (XI)., Pliniusz czerpał większość danych biologicznych od Arystotelesa, podczas gdy jego własne wkłady dotyczyły legendarnych zwierząt i Folkloru.

w księgach XII-XIX, dotyczących botaniki, Pliniusz najbliżej był wnieść prawdziwy wkład do nauki., Chociaż czerpał duże korzyści z Teofrastusa, relacjonował pewne niezależne obserwacje, zwłaszcza te poczynione podczas jego podróży po Niemczech. Pliniusz jest jednym z głównych źródeł współczesnej wiedzy o rzymskich ogrodach, wczesnych pismach botanicznych i wprowadzaniu do Włoch nowych gatunków ogrodniczych i rolniczych. Księga XVIII, dotycząca rolnictwa, jest szczególnie ważna dla technik rolniczych, takich jak płodozmian, zarządzanie gospodarstwem, a także nazwy roślin strączkowych i innych roślin uprawnych., Jego opis napędzanego wołem kombajnu zbożowego w Galii, długo uważanego przez uczonych za wyimaginowany, został potwierdzony odkryciem w południowej Belgii w 1958 roku kamiennej płaskorzeźby przedstawiającej takie narzędzie. Ponadto, zapisując łacińskie synonimy greckich nazw roślin, dokonał identyfikacji większości roślin wymienionych we wcześniejszych pismach greckich.

książki XX-XXXII koncentrują się na medycynie i narkotykach. Podobnie jak wielu Rzymian, Pliniusz krytykował Luksus ze względów moralnych i medycznych., Jego losowe komentarze na temat diety oraz komercyjnych źródeł i cen składników kosztownych leków dostarczają cennych dowodów istotnych dla współczesnego życia Rzymskiego. Tematyka książek XXXIII – XXXVII obejmuje minerały, kamienie szlachetne i metale, zwłaszcza te używane przez rzymskich rzemieślników. Opisując ich zastosowania, nawiązywał do znanych artystów i ich twórczości oraz do rzymskich stylów architektonicznych i technologii.